Waarom zelfsturing niet werkt maar zelforganisatie wel

Maar geen zorgen, in dit blog leggen we uit wat je kunt aanpassen om zelfsturing wél te laten slagen.

Als het gaat om het verbeteren van de efficiëntie en productiviteit op de werkvloer, is er in de afgelopen jaren veel aandacht besteed aan zelfsturende teams. Het idee achter zelfsturing is dat teams in staat zijn om zichzelf te organiseren en te beheren, zonder de noodzaak van micromanagement van bovenaf. Maar in de praktijk blijkt dat zelfsturende teams vaak niet goed functioneren. Waarom is dat het geval en wat is het alternatief? In dit artikel zullen we bespreken waarom zelfsturing niet werkt en waarom zelforganisatie wel een effectieve oplossing kan zijn.

Zelfsturing: van micromanagement naar eigen verantwoordelijkheid

Zelfsturende teams zijn ontstaan als reactie op traditionele managementstijlen, waarbij medewerkers op de werkvloer op micromanagement moesten vertrouwen om hun werk te organiseren en uit te voeren. Zelfsturing stelt teams in staat om hun eigen werk te organiseren en te beheren, waardoor er minder bemoeienis van bovenaf nodig is en er meer verantwoordelijkheid bij de individuele medewerkers ligt.

Het idee achter zelfsturing is dat het de productiviteit en efficiëntie verhoogt, omdat teams beter in staat zijn om hun eigen werk te organiseren en verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen taken. Dit betekent echter niet dat zelfsturing altijd werkt. In feite zijn er verschillende redenen waarom zelfsturende teams vaak niet goed functioneren.

Waarom zelfsturende teams nog niet goed functioneren

Reden 1: Besluiteloosheid over vakoverstijgende onderwerpen

Een van de belangrijkste redenen waarom zelfsturende teams vaak niet goed functioneren, is besluiteloosheid over vakoverstijgende onderwerpen. Hoewel zelfsturing bedoeld is om teams in staat te stellen hun eigen beslissingen te nemen, kan het soms lastig zijn om beslissingen te nemen over onderwerpen die meerdere vakgebieden beslaan.

Zelfsturende teams zijn soms niet in staat om beslissingen te nemen over deze vakoverstijgende onderwerpen, omdat ze niet over de benodigde expertise beschikken. Hierdoor kan er vertraging ontstaan bij het nemen van beslissingen en kan het team niet zo efficiënt werken als ze zouden willen.

Reden 2: Te grote teams

Een tweede reden waarom zelfsturende teams vaak niet goed functioneren, is omdat ze te groot zijn. Hoewel grote teams in theorie meer input en expertise kunnen bieden, kan het in de praktijk leiden tot een gebrek aan betrokkenheid en een vermindering van de effectiviteit.

In grote teams is het vaak moeilijker om de communicatie te beheren en ervoor te zorgen dat iedereen op de hoogte blijft van de voortgang en beslissingen. Dit kan leiden tot vertragingen en inefficiëntie, en kan het moeilijker maken om beslissingen te nemen.

Bovendien kan het in grote teams moeilijker zijn om individuele verantwoordelijkheden te bepalen en te verdelen, wat kan leiden tot onduidelijkheid en onzekerheid over wie verantwoordelijk is voor welke taken en resultaten.

Om ervoor te zorgen dat teams goed kunnen functioneren, is het belangrijk om de grootte van het team te optimaliseren. Dit betekent dat het team groot genoeg moet zijn om alle benodigde expertise te bieden, maar niet zo groot dat het leidt tot een gebrek aan betrokkenheid en een vermindering van de effectiviteit.

Door de grootte van het team te optimaliseren, kan de communicatie en besluitvorming worden verbeterd en kunnen individuele verantwoordelijkheden duidelijker worden gedefinieerd. Dit zal leiden tot een meer efficiënte en effectieve werkomgeving, wat uiteindelijk zal bijdragen aan het succes van het team en de organisatie als geheel.

Reden 3: Te veel bemoeienis van bovenaf

Een derde reden waarom zelfsturende teams vaak niet goed functioneren, is omdat er te veel bemoeienis van bovenaf is. Als teams niet voldoende ruimte krijgen om hun eigen beslissingen te nemen, kan dit leiden tot demotivatie en gebrek aan betrokkenheid bij de individuele medewerkers.

Het is belangrijk dat managers en leiders vertrouwen hebben in hun teams en hen de ruimte geven om hun eigen beslissingen te nemen en hun eigen werk te organiseren. Als teams niet voldoende autonomie hebben, kan dit leiden tot conflicten en een lagere productiviteit.

Hoe moet het dan wel?

Als zelfsturing niet de beste oplossing is, wat is dan wel de beste manier om teams te organiseren en te beheren? Het antwoord is zelforganisatie. Zelforganisatie is een managementstijl waarbij teams de vrijheid hebben om hun eigen werk te organiseren en te beheren, zonder dat er sprake is van micromanagement van bovenaf.

In tegenstelling tot zelfsturing, waarbij teams vaak worden geacht beslissingen te nemen over onderwerpen waar ze niet genoeg expertise in hebben, houdt zelforganisatie in dat teams beslissingen nemen binnen hun eigen vakgebied en expertise. Dit zorgt ervoor dat teams beter in staat zijn om beslissingen te nemen en hun eigen werk te organiseren, waardoor de productiviteit en efficiëntie worden verhoogd.

Van zelfsturing naar zelforganisatie

Als organisatie kun je zelforganisatie stimuleren door je teams de juiste tools en middelen te geven om hun eigen werk te organiseren. Dit betekent dat je als manager en leider moet zorgen voor een duidelijke structuur en duidelijke doelstellingen voor het team, maar dat je ook voldoende ruimte moet geven aan individuele teamleden om hun eigen verantwoordelijkheden te nemen.

Door de juiste ondersteuning en coaching te bieden aan je teams, zijn ze beter in staat om zelforganisatie toe te passen en zo hun eigen productiviteit en efficiëntie te verhogen.

Conclusie

Hoewel zelfsturing een aantrekkelijk idee lijkt voor veel organisaties, blijkt het in de praktijk vaak niet zo goed te werken als gehoopt. Besluiteloosheid over vakoverstijgende onderwerpen, te grote teams en te veel bemoeienis van bovenaf zijn allemaal redenen waarom zelfsturende teams niet goed functioneren.

In plaats daarvan kan zelforganisatie een effectievere oplossing zijn. Door teams de vrijheid te geven om hun eigen werk te organiseren en te beheren binnen hun eigen vakgebied en expertise, kunnen organisaties betere resultaten behalen en hun productiviteit en efficiëntie verhogen. Als organisatie is het belangrijk om je teams de juiste tools en middelen te bieden om zelforganisatie toe te passen en zo hun eigen succes te behalen.